Eind september of begin oktober is de oogsttijd voor de kweepeer. Je ziet ze de laatste tijd steeds vaker, maar toch zijn ze nog redelijk onbekend en wellicht ook wel onbemind. Want kweeperen zijn harde vruchten en soms zelfs een beetje lelijk. Toch is de smaak geweldig en is het zo leuk om er meer mee te doen. Maar wat is nu precies die kweepeer? En hoe gebruik je ze?
Wat is een kweepeer?
De kweepeer is een vrucht die wat op een kruising van een appel en peer lijkt. Hij is vaak wat bobbelig en groeit een stuk onregelmatiger van vorm dan bijvoorbeeld een appel of een peer.
Het is een vrucht die flink hard is (net zoals bv een stoofpeer). De kweepeer heeft een gele schil, maar heeft daar ook vaak een dons/vilt-achtig laagje die je er gemakkelijk af kun vegen.
Van binnen is de kweepeer wit, maar wanneer je ‘m gaat koken verkleurt dit tot prachtige roze tot soms wel fel en diep rood!
De kweepeerboom is familie van de rozen, iets wat ik wel verrassend vond omdat ik qua plant het toch compleet verschillende soorten vind. Toch klopt het wel weer qua bloem én geur en smaak. Kweeperen hebben namelijk een zeer aromatische geur en – smaak die zeker wel aan rozen doet denken.
De boom bloeit in mei en juni met witte of lichtroze roos-achtige bloemen en het fruit kun je oogsten in september/oktober.
Oorspronkelijk komt de kweepeer uit het gebied van de Kaspische zee, een omsloten zoutmeer op de grens van Europa en Azië.
Recepten met kweepeer kom je dan ook veel tegen in het gebied van de Middellandse Zee of het Midden-Oosten. Op de cover van bv het boek van Honey & Co prijkt de kweepeer vol trots! Ook in de Griekse oudheid kwam de kweepeer al voor. Zo was het toen het symbool voor o.a. schoonheid, liefde en vruchtbaarheid (vrucht van Aphrodite).
Toch doet de kweepeerboom het in Nederland ook erg goed. Bij oudere huizen of boerderijen willen nog wel eens kweepeerbomen staan. Je moet er even om zoeken.
De kweepeer als fruit zul je niet vaak in de nederlandse supermarkt aantreffen, al groeit de populariteit wel. Bij een turkse of marrokaanse winkel zul je meer succes hebben om ze aan te treffen.
Hoe gebruik je kweepeer?
Kweepeer is als handfruit niet te eten. De vrucht is niet alleen steenhard, maar ook qua smaak erg zuur. Bovendien bevat hij veel tanine, waardoor het rauw eten wat een stroef mondgevoel geeft. Je moet er dus mee aan de slag!
Het handigste is om ze, net als bv de stoofpeer, langzaam en een flinke tijd te koken in water met suiker en desgewenst extra specerijen.
De kooktijd is afhankelijk van de rijpheid van de vrucht. Sommige vruchten zijn na 45 minuten al mooi zacht, anderen hebben gerust 90 minuten nodig. Hier geldt net als bij stoofperen: Hoe langer ze je op een heel laag pitje kookt, deste mooier het resultaat.
Snel koken zorgt ervoor dat je de kweepeer sneller stuk kookt (tot bv moes) en ook zal de kleur meer oranje zijn dan diep rood. Zodra je tevreden bent over het kookresultaat, kun je ze inmaken of verder verwerken.
Omdat kweepeer veel pectine bevat is het een ideale fruitsoort voor jams, chutneys en vruchtenpasta’s. Veel pectine zit in de schil, dus afhankelijk van wat je ermee wilt maken kun je de kweeperen mét of zonder schil koken. De pitten bevatten ook veel pectine.
Wanneer is een kweepeer rijp?
De kweepeer kun je vanaf eind september vaak wel oogsten. Pluk ze niet te vroeg maar ook niet te laat. Wacht je te lang, dan worden ze bruin van binnen wat de smaak niet ten goede komt. Toch kun je er dan nog steeds prima jam of Dulce de Membrillo van maken.
Een kweepeer is rijp als de schil mooi geel van kleur is (met evt bruine vlekken), hard aanvoelt en aromatisch ruikt. Er zijn ook wat groenere varianten op de markt, maar de meeste zullen een mooie gele schil hebben als ze rijp zijn. Vaak zit er ook een donsachtige bruine laag op. Die kun je er met een doek gemakkelijk af poetsen.
Wat combineert goed met kweepeer?
Kweepeer combineert prima met de volgende smaken:
Fruit: Sinaasappel, appel, mandarijn, cranberry, vijgen, abrikozen en rozijnen of gedroogde bessen
Specerijen: Steranijs, vanille, piment, kruidnagel, kardemom, kaneel en zoethout.
Zuivel: schapen- of geitenkaas, -kwark, -yoghurt en mascarpone of ricotta
Noten: Amandel, hazelnoot, walnoot, pistache
Tips voor kweepeer
Nog wat laatste leuke tips als je met dit leuke fruit aan de slag wil
- Verwijder altijd viltige/donsige laagje van de vrucht. Dit wrijf je er eenvoudig af met een doek. Komt dit tijdens het schillen of met het koken in je eindproduct, dan is dat op zich niet erg, maar het zal minder mooi (troebeler) worden.
- In de schil zit veel smaak en pectine, kook deze als het kan mee (al dan niet los erbij). Voor pectine geldt dit ook voor de pitten
- Bewaar de pitten en zet ze een nacht op wat water, schudt even goed door elkaar en je hebt een gel-achtige emulsie die erg goed voor je handen schijnt te zijn.
- Laat de gekookte kweeperen nog een nacht in hun kookvocht staat om een extra diepe rode kleur te krijgen.
Ik snij de kweeperen altijd in vier parten en laat ze dan zo’n 30 minuten koken. Als ze dan laat afkoelen kan je heel makkelijk de schil eraf halen. Net als bij een tomaat. Dan verwijder ik ook de klokhuizen.
Daarna snij ik de partjes in stukjes en kook, zonder deksel op de pan, ze tot ze diep rood zijn en laat kaneelstokjes en kruidnagels (in een thee-ei) meetrekken. Daarna voeg ik citroensap, citroenrasp en suiker toe, verwijder de kaneelstokjes en kruidnagels, en breng het mengsel over in weckpotten die ik vervolgens steriliseer.
Hoi Tessa, ik ben ook nogal gek op kweeperen. Ik maak er carne de membrillo van, dit zijn fruitblokjes die lekker combineren met pittoge kaas, maar ook zonder begeleidimg lekker zijn.
Was kweeperen en zorg dat het donsige laagje eraf is. Breng ze aan de kook en laat ze koken tot ze gaar zijn. Snijd ze in kwarten en snijd het klokhuis eruit Doe ze door een passe vite of haal er een staafmixer doorheen. Weeg de moes, doe dit in een zware braadpan en voeg hetzelfde gewicht aan suiker toe. Op laag vuur aan de kook brengen en roeren, roeren en nog eens roeren met een spatel ovr de bodem van de pan. (Hoe lang je moet roeren, hangt af van de hoeveelheid, stel dat je een kg moes hebt en een kg suiker, dan kan het wel een uur duren) Als de massa zo dik is dat je een streep over de bodem kunt trekken zonder dat deze meteen dichtstroomt, is het klaar. Stort het in een schaal en laat opstijven. Je kunt het eventueel met suiker bestrooien. Als het afgekoels is, in blokjes snijdem. Ivm de grote hoeveelheid suiker is het lang huodbaar.
Hallo,
mijn grootmoeder geboren in de Jura (Frankrijk) in 1918 , maakte kweeperen gelei voor heel de familie.
Heel ons jeugd aten wij haar gelei.
Tot ze te oud werd voor al dit werk, liet ze me haar recept uitwerken, een gezellig moment met haar die ik tot vandaag nog herinner of het gisteren was.
hier aan wonderbaar recept.
Kweeperen afstoffen
onder water zetten en koken tot ze helemaal gaar zijn (zoals aardappelen die van de vork vallen)
Laat ze een dag afkoelen in de jus en in de pot.
Zeef de jus door een confituurdoek
Plet de kweeperen met een pureestamper in groffe stukken.
Beetje bij beetje , de kapotte peren in de confituurdoek uitpersen in een aparte pot.
dit is een beesten werk……geduld dus! en niet te veel ineens of de doek scheurt.
zeef deze jus nogmaals 2x in een propere gaasdoek en voeg hem toe bij de eerste jus.
1 liter jus meng je met 750 gr suiker
Laten inkoken (duurt gemakkelijk een uurtje of zelf meer)
voor de test: neem iets in inox (plateau , bordje of dergelijke)
laat een druppeltje op de inox vallen ………..dit druppeltje mag niet wegrollen ,maar moet een bolletje vormen, en direct harden.
Dan is de kweeperen gelei klaar.
Maak je potten schoon met kokend water, laat ze omgedraaid uitlekken.
vul de potten
maak je deksels nat met koud water
sluit de potten ,en draai ze meteen om.
Laat ze staan tot ze zijn afgekoeld.
Steek 1 potje in de koelkast met een beetje gelei, na een uurtje kan je zien of hij hard genoeg is.
Is het niet een vaste gelei, terug alles opkoken (potten wassen ) voor een half uurtje.
Dit was het recept van Nelly wittrich
Dank je voor het delen van dit mooie verhaal en recept!
Met suiker bedoel je toch “geleisuiker” ???
Toch geen gewone suiker ?
gewone suiker
[…] in voor de lange terugreis naar Nederland morgenochtend vroeg. We nemen dan ook een flinke doos kweeperen uit eigen boomgaard mee […]
Ik ben zelf dol op kweepeer jam. Die maak ik volgens het recept op kweepeer . nl, maar ik voeg frambozen toe in een verhouding 2 9kweepeer):1(framboos). Deze smaken versterken elkaar en je krijgt een heerlijk frisse jam